Restanten van afgestorven hersencellen in het bloed verraden het ontstaan van alzheimer en andere neurodegeneratieve aandoeningen in een zeer vroeg stadium. Wie weet kun je er dan nog wél iets tegen doen, suggereert een Duitse publicatie in Nature Medicine.
Tussen twee minuscule goudelektrodes kun je een geleidend draadje trekken dat slechts één molecuul dik is. Voor het onderzoek naar moleculaire elektronica kan dit uitgroeien tot een essentieel gereedschapje, suggereert een Zwitsers/Spaanse publicatie in Nature Communications.
Garneer een kobaltkatalysator met natrium- en zwavelatomen, en hij zet aardgas om in bouwstenen voor kunststoffen zonder dat je koolstofdioxide krijgt als bijproduct. Dat maakt deze variant van het Fischer-Tropschproces een stuk aantrekkelijker, melden Krijn de Jong en zijn Utrechtse collega's in Nature Communications.
Leuvense vorsers denken eindelijk te weten waar het geheimzinnige amyloïde-β voorlopereiwit voor dient. Door te binden aan een specifieke receptor remt het de overdracht van signalen via synapsen, schrijven ze in Science.
Een pleister met micronaaldjes kan een maand lang ongewenste zwangerschap voorkomen. En daarvoor hoef je die pleister maar een paar seconden te laten zitten, meldt Nature Biomedical Engineering.
Handige knutselaars kunnen voor $ 3.389,90 een labrobot bouwen die 96-wells multititerplaten optisch uitleest. Dat is eentiende van wat zo'n ding in de winkel kost, stellen Karol Szymula en Michael Magaraci, twee studenten van de University of Pennsylvania die het hebben bedacht.
Met een 3D-geprinte miniatuurversie van een uitlaatkatalysator kun je de bijwerkingen van een chemokuur sterk verminderen. Bij varkens werkt het al, schrijven Berkeley-onderzoekers in ACS Central Science.
In het eiwit irisine schuilt mogelijk de reden dat fysieke inspanning de progressie van de ziekte van Alzheimer lijkt te vertragen. In elk geval vind je relatief weinig irisine in de hersenen van muizen en mensen met die aandoening, schrijven Braziliaanse onderzoekers in Nature Medicine.
Gistcellen produceren ethanol om hun metabolisme thermodynamisch onder controle te houden. En voor de lactaatproductie van kankercellen zou dat ook wel eens kunnen gelden, oppert de Groningse hoogleraar Matthias Heinemann in Nature Metabolism.
Met een aantal extra genen kun je een weeffoutje in de natuurlijke fotosynthese omzeilen zodat planten tientallen procenten meer biomassa gaan aanmaken. Het zou op termijn het wereldvoedselprobleem kunnen oplossen, juichen Amerikaanse onderzoekers enigszins voorbarig in een spraakmakende Science-publicatie.
Met een gevarieerde aanpak en veel actuele, maatschappelijk relevante experimenten weten innovatieve scheikundedocenten hun leerlingen op een bijzondere manier te inspireren.
Crowdfunding is niet de nieuwe pinautomaat voor de wetenschap. Bij maatschappelijk aansprekende onderwerpen kunnen particuliere donaties wel een mooie aanvulling of een startbedrag voor onderzoek opleveren.
Ons permanent groeiende besef van hoe de wereld om ons heen in elkaar steekt, is een van de belangrijkste kenmerken die ons onderscheiden van dieren. Die kennis kunnen we inzetten voor zaken die onze levensstandaard verhogen of de wereld een beetje beter maken, maar ook voor – zacht gezegd – moreel aanvechtbare doeleinden.
Veel chemici houden wel van een feestje, wat onlangs weer bleek tijdens de Avond van de Chemie. Volgend jaar staat er een nieuw jubileum op het programma: in 2019 is het 150 jaar geleden dat Dmitri Mendeleev de periodieke wet gebruikte om de eigenschappen van elementen te corrigeren en nog te ontdekken elementen te voorspellen.
Wie was Mendel? Waarom kon een microbioloog een Nobelprijs voor de Vrede krijgen? En wat als genetisch gemanipuleerde organismes nu eens bio worden? Arsène Lepoivre duikt in het gewas.
In vergelijking met 2017 is het optimisme over de economie in de chemie en life sciences toegenomen, blijkt uit het Bèta Salaris Onderzoek 2018. Maar de mate waarin je profiteert, hangt sterk af van je opleidingsniveau.
Soms wil je iets afstoten, soms wil je het juist vastleggen. KNCV Gouden Medaille-winnaar Pascal Jonkheijm bestudeert de chemie tussen biologische materialen en synthetische oppervlakken. ‘Daar zit een flinke component chemische synthese in.’
Het Duitse farma- en voedseltechbedrijf Bayer nam een risico door dit jaar het veel bekritiseerde Monsanto over te nemen. ‘We gaan een aantal dingen heel anders aanpakken’, belooft topman Axel Steiger.
De Universiteit Leiden heeft een eredoctoraat in petto voor celbioloog Melissa Little, die vanuit Melbourne het nationale initiatief Stem Cells Australia leidt.
Zoek je nog chemische gadgets voor onder de boom? Mede dankzij 3D-printtechnieken die zeer beperkte oplages mogelijk maken, lijkt de keuze dit jaar haast oneindig.
Alle zes Nederlandse teams die dit jaar meededen aan de iGEM-competitie hebben in oktober hun werk gepresenteerd tijdens de Giant Jamboree in Boston. Hieronder een kort overzicht van hun prestaties.
Nippon Shokubai, dat werd opgericht in 1941, is een koploper in technologische innovaties. Het Japanse chemiebedrijf vestigde zich in 1999 in de gemeente Zwijndrecht, in de Antwerpse haven. Die vestiging is tevens de Europese hoofdzetel. In oktober opende het zijn nieuwe fabriek.
Farmaciebedrijf EnzyPep vraagt octrooien in eerste instantie aan om te voorkomen dat anderen met zijn vindingen aan de haal gaan. Maar in de praktijk blijkt het marketingeffect ervan minstens zo belangrijk.
